Tài chơi chữ, đối, lái của nhà thơ Văn Lợi

Đầu tháng 8.2018, ở tuổi 76, nhà thơ Văn Lợi đã cho ra mắt bạn đọc tuyển tập “Văn Lợi tác phẩm” gồm 2 tập văn và thơ, tổng cộng 1013 trang do Nhà xuất bản Văn học ấn hành. Đó là cuốn tuyển chọn sáng tác suốt 35 năm được in trong 23 đầu sách mà tác giả đã trình làng trước đây, được nhiều giải thưởng danh giá từ địa phương đến Trung ương. Qua “Văn Lợi tác phẩm”, tài chơi chữ, đối, lái của tác giả đã làm nổi rõ một “thương hiệu” độc đáo Văn Lợi. Sau đây là một số giai thoại đã được ông ghi lại:

Nhà thơ Hải Bằng từ giận đến cười

Năm ấy, Chi hội Bến Hải (Bình - Trị - Thiên cũ) tổ chức Đại hội. Đoàn văn nghệ sĩ tỉnh ra dự. Trên xe có nhà văn Tô Nhuận Vỹ, nhà văn Nguyễn Quang Hà, nhà thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường, nhà thơ Hải Bằng và nhà thơ Văn Lợi. Khi đi qua nhà thờ Tây Lộc, nhà thơ Hải Bằng trêu Văn Lợi:

- Này, Văn Lợi, mình đố cậu biết đây là nhà thờ gì?

Văn Lợi cười tủm tỉm, rồi nói tỉnh bơ:

- Thì nhà thờ của anh chứ của ai!

Nhà thơ Hải Bằng cho rằng Văn Lợi nói mình theo đạo Thiên Chúa, nổi khùng lên. Cả xe, anh em đều lặng phắc. Văn Lợi để Hải Bằng nguôi xuống mới thong thả nói:

- Anh đố thì tôi trả lời, trả lời chính xác, anh không thưởng thì thôi, nổi cáu mà làm gì!

Rồi Văn Lợi nói tiếp:

- Đây là nhà thờ Thiên Chúa, nói lái tức là "Thua Chiến". Nếu không là Hải Bằng thì ai vào đó được? 

Cả mấy anh em văn nghệ sĩ trong xe bật cười. Hải Bằng cũng cười thoải mái (chả là vợ nhà thơ Hải Bằng tên là Chiến mà nhà thơ Hải Bằng nổi tiếng sợ vợ nên Văn Lợi trêu theo kiểu nói lái thì quả là vui).

Ăn cháo lòng và uống bia hơi

Vào khoảng năm 2002, Văn Lợi với tư cách là Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin tiếp đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Biên phòng Hà Nội vào làm việc. Trong đoàn đi có Trung tá - nhạc sĩ Phương Minh Quang (bây giờ là Đại tá). Sau buổi làm việc, Bộ Chỉ huy bộ đội biên phòng tỉnh mời cơm thân mật. Tại cuộc vui, nhạc sĩ Phương Minh Quang cầm cốc bia đứng dậy nói:

- Thưa các anh, đoàn chúng tôi đi từ Hà Nội vào, ngang qua Đồng Hới có ghé vào một quán cháo lòng, ăn sáng. Phải nói là cháo ở đây nấu rất ngon mà cô chủ rất đẹp. Vì thế anh em trong đoàn có nghĩ ra vế đối. Nghe nói nhà thơ Văn Lợi, Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin nổi danh về câu đối lắm. Vậy xin mời anh đối cho.

Rồi nhạc sĩ Phương Minh Quang dõng dạc:

- "Đến Quảng Bình, ăn cháo lòng, phải lòng cô hàng cháo" 

Anh em trong bữa tiệc vỗ tay khích lệ. Ngẫm nghĩ một lát, Văn Lợi cầm ly bia đứng dậy:

- "Ra Hà Nội, uống bia hơi, quen hơi chủ bán bia!".

 Vế đối Văn Lợi nâng lên một cấp độ tình cảm nữa là “quen hơi, bén tiếng” chứ không chỉ “phải lòng” như đoàn Hà Nội. Cuộc liên hoan bữa ấy rôm rả, đậm đà làm sao….

NGUYỄN VIẾT(st)